به انگلیسی Tick نوعی حشره ریزی از خانواده عنکبوتیان است که در تمام عمر به صورت انگل از خون بدن میزبان تغذیه میکند. کنه ناقل بسیاری از بیماری‌ها مانند بیماری لایم و تب خونریزی دهنده کریمه کنگو به انسان و دام است.
کنه از راسته آرکارینا است . آرکارینا از مهمترین راسته های عنکبوتیان است.کنه در تمام طول زندگی خود تنها از خون و شیره بین بافتی تغذیه میکند. به دلیل بو و دمای بدن مهره داران خاکزی بیشترین آسیب را از این انگل داشته اند.
انواع کنه
کنه‌ها به صورت یک میزبانه، دو میزبانه و سه میزبانه وجود دارند و به دو گروه کنه نرم و کنه سخت تقسیم‌بندی می‌شوند.
- کنه یک میزبانه: در تمام طول چرخه زندگی خود از یک میزبان تغذیه میکند.
- کنه دو میزبانه: این گونه از کنه‌ها دوران نوزادی و نمفی را بر روی یک میزبان و دوران بلوغ خود را روی میزبان دوم زندگی میکنند.
- کنه سه میزبانه: بیشتر کنه‌های سخت از این نوع هستند و هر یک از دوران زندگی خود (نوزادی، نمفی و بلوغ) را بر روی سه میزبان مختلف سپری میکنند.
کنه‌ها به دو خانواده تقسیم می‌شوند:
۱. کنه‌های سخت
کنه‌های سخت دارای یک پوشش پشتی سخت در بدن خود هستند که بلافاصله در عقب سر کاذب قرار دارد. این پوشش پشتی در کنه‌های ماده کوچک و در کنه‌های نر تمام سطح پشتی را می‌پوشاند. کنه‌های سخت بین ۱ تا ۳ سال عمر میکنند و بسیار محکم و برای مدت‌ها به بدن میزبان می‌چسبند.
۲. کنه‌های نرم
کنه‌های نرم که فاقد پوشش سخت در بدن خود هستند. این نوع از کنه بین ۳ تا ۷ سال و گاهی تا ۱۰ سال عمر میکند. کنه‌های نرم معمولا به میزبان خود نمی‌چسبند و بعد از خونخواری از میزبان جدا می‌شوند.
عمر کنه:
با توجه به اینکه طول چرخه زندگی کنه ها متفاوت است، ولی حداقل۱تا ۲سال بابت تکمیل کردن این چرخه نیاز است تا یک کنه به مرحله تخم ریزی برسد، در برخی کنه ها مانند اورنیتودوروس تولوزانی تا ۲۵سال سال عمر میکنند.
پس با تاکید براین قضیه بایستی توجه داشت که سم پاشی کنه ، امری تخصصی وحساس است.
درصورتیکه سم کنه استفاده شده بصورت استاندارد نباشد وباعث مقابله با کنه و ازبین رفتن کنه نشود ،عاملی بر مقاوم شدن کنه ها بوده و اینبار کار سخت تر میشود . پس استفاده از سم کنه غیراستاندارد که از عطاری یا سم فروشی تهیه می شود بدلیل نداشتن تخصص لازم در امر سمپاشی کنه ،مشکل جدیدی را برای شما بوجود میاورد.
راههای مقابله با کنه توسط انسان :
- از پیاده روی در چمن ها ، مراتع و علف زارهای مشکوک به وجود کنه خودداری کنید.
- در زمان مراجعه به مکانهای مشکوک، از لباس روشن استفاده کنید. لباس بالاتنه را در شلوار، شلوار را در پوتین یا جوراب فرو کنید.
- به بدن خود اسپری یا اسپری دفع حشرات موذی بزنید.
- درمراجعه به محل های آلوده پس ازخروج، شروع به بازرسی لباس و بدن خود نمایید تا حشره ای به شما نچسبیده باشد.توجه داشته باشید در برررسی کودکان وسواس بیشتری به خرج بدهید.
استفاده از روغن باغبانی و گل کاری برای سمپاشی کنه ها
۱-رقیق کردن روغن باغبانی با آب
روغن باغبانی را با آب گرم در یک ظرف اسپری کننده مخلوط و رقیق کنید.
روغنهای باغبانی محصولات روغنی شکلی هستند که حشرات و تخم ها را از بین می برند.
شما می توانید روغن باغبانی را در فروشگاه لوازم باغبانی و کشاورزی یا به صورت آنلاین خریداری کنید.
قبل از رقیق کردن روغن باغبانی، حتماً دستورالعمل های موجود در آن را بخوانید تا متوجه شوید که از چه مقدار آب باید استفاده کنید و آیا استفاده از آن در گیاهان بی خطر است. در تابستان از روغن سنتی باغبانی استفاده کنید.
گیاهان آلوده شده به کنه را به درون یک گاراژ یا آلونک منتقل کنید. روغن باغبانی ممکن است تحت تاثیر باران یا رطوبت زیاد قرار بگیرد. از استفاده از روغن های باغبانی بر روی درختان افرا، درختان گردو و درختان صنوبر خودداری کنید و دستورالعمل ها را بخوانید تا مطمئن شوید که استفاده از آنها بر روی گیاهان شما بی خطر است.
2-گیاهان را با روغن کاملاً اسپری کنید
از آنجا که آب و روغن از هم جدا هستند، مهم است که بطری را پس از هر بار استفاده مرتباً تکان دهید.
بالا و پایین برگها را از روغن اشباع کنید. اجازه دهید که روغن کنه ها و تخم های آن ها را بکشد.
روغن باغبانی با خفه کردن کنه ها کار می کند، بنابراین مهم است که شما پوشش کاملی داشته باشید. از روغن باغبانی روی گل ها استفاده نکنید زیرا این امر می تواند به گل ها آسیب برساند.
3-اسپری کردن آب و روغن باغبانی هر دو سه هفته یکبار
هر ۲-۳ هفته یکبار مخلوط آب و روغن باغبانی را اسپری کنید تا کنه ها از بین بروند. در طول هفته، کنه ها را مرتباً بررسی کنید. اگر مشاهده کردید که کنه ها هنوز زنده هستند، دوباره گیاه را اسپری کنید.
جلوگیری از آلودگی گیاهان به کنه ها
هرس،بر بخشی از گیاهان شما تأثیر می گذارد. اگر شما متوجه تارهای عنکبوتی بر روی شاخ و برگ گیاهان و لکه هایی بر روی برگهای درختان شدید، شما باید این قسمت های گیاه را با هرس کننده یا قیچی دستی هرس کنید.
قسمتهای آلوده گیاه را در سطل زباله بیندازید. دور انداختن قسمتهای آلوده به کنه گیاهان در نزدیکی باغ شما ممکن است باعث ورود کنه ها به گیاهان دیگر و آلودگی دیگر گیاهان شود.
مرطوب کردن گیاهان با آب سرد
گیاهان خود را با آب سرد شستشو دهید. رطوبت کنه ها را از گیاهان شما دور نگه می دارد.
جابجایی گیاهان در داخل خانه و مرطوب کردن آنها با آب ۲-۳ بار در روز، احتمال آلوده شدن گیاهان به کنه را کاهش می دهد. شما همچنین می توانید گیاهان را روی یک بشقاب آب نگه دارید تا از جذب کنه به گیاهان جلوگیری کنید.
قراردادن مرطوب کننده در نزدیکی گیاهان
یک مرطوب کننده در نزدیکی گیاهان خود قرار دهید. کنه های عنکبوتی در شرایط خشک رشد می کنند و مرطوب کننده باعث دور نگه داشتن کنه ها از گیاهان می شود. در صورت استفاده از روغن های باغبانی از مرطوب کننده استفاده نکنید.
سمپاشی کنه ها توسط شرکت سمپاشی کنه
سمپاشی کنه و استفاده از راههای مقابله با کنه که توسط شرکت سمپاشی کنه به شما آموزش داده میشود ،روشی برای خلاص شدن از شر کنه های موجود است.
اثر گزش کنه ها بر دامها ،باعث نا آرامی و ناراحتی شان می شود. بطوریکه اقدام به خاراندن خود ومالیدن به در و دیوار وگاها گاز گرفتن پوست خود میکنند.پوست اینگونه دامها براثر صدمه دیدن ارزش آن از نظر صنعت چرمسازی کاهش می یابد.
شایان دکر است دام هایی که کنه از خونشان تغذیه میکنند دچار کم خونی می شوند ودامهای این چنینی در تولید شیر،گوشت و پشم دچار مشکل می شوند.
سمپاشی کنه ها از طریق روش طبیعی با استفاده از مقدار کمی صابون و مخلوط آن درون آب انجام می گیرد.
